Sevgili Virginia, seni anlıyor, duygularını paylaşıyor ve yanında olduğumu en başından bildirmek istiyorum!
Sevgili Virginia, belki de her şeye rağmen bugünleri görseydin, bir yüzyıl sonra bazı şeylerin daha da değiştiğini ve geliştiğini görecektin. Bu gelişmişliğin yanında zorbalıkları da görecektin… Bundan Dört yüzyıl geriye gittiğimizde, bugünlerin hayal bile edilemeyeceğini kesinlikle düşünebiliriz. Dünden bugüne neler oldu, neler yaşandı sevgili Virginia, şimdi bunlar hakkında birkaç kelam etmem gerekecek…
Bu incelemeyi kadınlara, kendisini kadın gibi hisseden ve kadınları anlayan, onları savunan, birlikte her zorluğa göğüs gerebilecek herkese ithaf ediyorum…
Geçmişe bir yolculuk yapalım, sonra günümüz merdivenlerinden yavaş yavaş çıkalım. Kadın tüm çağlarda aşağılanmış ve asla öne çıkartılmaması gereken bir cinsiyet olmuştur. Kitabı okurken birçok örnek geldi aklıma. Diziler, filmler, kitaplar ve yaşadığım olaylar. İlk önce şunu anlayamıyorum, bizi biz yapan olgu annelerimizdir. Nasıl bir insanlık ki, annesinden bir parça olmasına karşın kadını hakir görür? Kadını nasıl önemsiz bir varlık olarak kabul eder, nasıl şiddet gösterir, nasıl onu toplumdan uzak tutar. Nasıl olur ki kapalı kapılar ardında saklanmasına sebep olur? Hangi sebeple onun tiyatro oyununda oynayamayacağını, kitap yazamayacağını, şarkı besteleyemeyeceğini söyler?
Sayın okurlar söyler misiniz, hangi hastalıklı düşünce kadını işe yaramaz olarak tanımlayıp, ayak işlerine layık görür, hangi mantık onları beceriksiz ilan eder? Bu görüş ve türevlerini savunan herkes kesinlikle hastalıklı bir düşünce yapısına sahiptir. Bunun izahı olmamakla birlikte, tek bir tedavisi vardır: KADIN = ERKEK, ERKEK = KADIN mantığının, o güzel beyinlerde dalgalanmasıdır.
Her sayfada yeni şeyler düşünmeye başladım. Aklıma ilk olarak Agora filmi geldi.
Roma İmparatorluğu hâkimiyetindeki İskenderiye’ de geçen hikâye de bilinen ilk kadın matematikçi, astronom ve filozof olan Hypatia’nın hayatı ele alınıyor. Hypatia, bir şeyleri başarmak için uğraşırken ve insanlığa dair yeni keşifler yapmaya çalışırken, hem kendi erkek öğrencileri tarafından hem de etrafındaki erkekler tarafından sürekli aşağılanır. Filmi izlediğinizde sabredemeyeceğiniz birçok sahne var. Dini unsurlar kullanarak bir kadın toplumda nasıl en rezil duruma sokulur ve linç edilir çok iyi özetleniyor. Dik duran ve kimseye boyun eğmeyen bir kadındır Hypatia. Birçok erkek ona saygı duysa da, sırf kadın olduğu için kendisini aşağılayan bir kitle ile karşılaşır. Ben filmi izlerken çok sinirlenmiştim. Filmin sonuna doğru ise üzüntü içindeydim. Erkekler, kadınları sırf kadın olduğu için değil, kadınlar ile baş edemeyeceklerini bildikleri için bu duruma sokmaktadır. Bunu net olarak görebileceğiniz bir filmdir Agora, kesinlikle izleyiniz.
Birkaç örnek daha vereceğim birazdan. Örneklere geçmeden önce sorgulamaya devam edelim. Bir kadın neden sadece hizmetçi olmak zorundadır? Bir kadın neden erkek himayesinde ve onların köle zihniyetiyle yaşamalıdır? Bir kadın neden tek başına, özgürce ayakta durmamalıdır? Neden kadınların hakları 19. yüzyıla kadar yok hükmündeydi? Bu durumu yıkan şeylerin en başında iletişim araçları mı gelmektedir? Kadınların sesi neden çıkmamış ve bu durumu kabullenmişlerdir? Yoksa kabullenmek zorunda mı bırakılmışlardır?
Konumları zorla kabul ettirilmiştir çünkü kadın tek başına dolaşamaz, yoksa arkasından hayal edemeyeceğiniz yaftalar yapıştırılır, eşi ölmüş ya da onu terk etmişse bir de çocuğu varsa erkekler tarafından hemen yollu olarak görülür, ona göre muamele yapılırdı. Günümüzde de benzer şeyler olsa da 1600-1950 yıllarını düşününce daha da sıkıntılı bir durum söz konusudur. Günümüzde bir kadın içten çökertilmemiş ve özellikle gücü eritilmemişse, baş edemeyeceği bir durum yoktur. Geçmişin kirli sayfalarında ise bu durum böyle değildir.
İkinci örnek olarak aklıma Wonder Woman filmi geldi. DC karakterlerinden biri olan Wonder Woman’ın sinemaya aktarılması harika bir olaydı benim için. Hem kadın süper kahraman olgusunun yerleşmesi hem de kadınların yan rolden kurtulup, biz de güçlüyüz diyebilmesinin anahtarlarındandı. İlk çekilen Wonder Woman’dan sonra Justice League çekildi. Türkçe adı ile Adalet Birliği. İlk solo filme karşılık bu filmde, Batman, Superman, Wonder Woman, Flash ve Aquaman gibi DC evreninin süper “yıldızları” bir araya geldi. Hızlıca konuya giriyorum, bu iki filmin farkı şudur; Wonder Woman filminin yönetmeni feminist Patty Jenkins iken Justice League filminin yönetmeni Zack Snyder’dir. Yani bir erkek yönetmen. Bu iki film arasında yaşanan durum şudur; ilk filmde Wonder Woman gayet usturuplu bir şekilde giyinmiş, zaten Amazon’un o güzelliğine uygun bir kostümle sahneye çıkmıştır. Yeterince açık bir kostümdür ama doğru dizayn edilmiştir. İlk filmde Gal Gadot’un çekimleri genel olarak bel üstü ve normalken, “Adalet Birliği” filminde aynı karakter tam tersi daha açık giydirilip, kadrajın bel altına inmesi sağlanmıştır. Bu ne saçmalıktı, bu ne şovmenlikti anlamlandıramadım. Tek verdiğim anlam şu idi aslında, kadın daha fazla ilgi çekmek için hala kullanılmaktadır. İki film arasında bu konuda çok değişik durumlar var ama incelemeyi uzattığından değinmiyorum.
Tekrar geçmişe dönelim. Cumhuriyet döneminden önce kadınlara baktığımızda ne görüyoruz? Ben bir şey görmüyorum. Belki birkaç isim ön planda ama onlar da ufak bir kısımda. 1918’lere kadar kaç yazarımız var? Bir, iki? Kısacası yok denecek kadar az. Kadınlar yazar mı olacakmış o dönemde tamam tamam gülmeyelim. Kadınların temel hak ve özgürlüklerini kazanması Cumhuriyet dönemi ve sonrasında olmuştur. Bu nasıl bir rezalettir ki, bir erkek gördüğünde bir kadın arkasını dönüp, yere çömelip başını eğsin ve erkek geçsin. Bu nasıl biz zihindir ki, erkek önce yürüsün eşi ve kız çocuklar arkadan gelsin, bu nasıl bir mantıktır ki, kadın tek başına çarşıya çıkamasın ? Ülkemiz kadınlarının 1900’lerdeki okuma oranı komiktir. 0,06 gibi bir yüzde. Yok gibi bir şeydir. Cumhuriyet dönemi sorası neler mi olmuştur? Yazarlarımız, şairlerimiz olmuştur, öğretmenlerimiz ve profesörlerimiz olmuştur, sinema ve tiyatro sanatçılarımız, şarkıcılarımız, balerinlerimiz olmuştur. İstikbal’in göklerde olduğunun göstergesi olarak pilot olmuştur kadınımız. Köhne bir zihniyetten çıkarılıp, modern dünyanın ilk atılımları olmuştur. O yıllarda Amerika ve Avrupa kıtası bile bu özgürlük kıstaslarına şaşmış kalmıştır. Times’ın o dönemki yayınlarına bakmanızı önemle tavsiye ediyorum.
“Damızlık Kızın Öyküsü” ve “Unorthodox” dizilerini izlediğimizde de bir başka dünyayla daha karşılaşıyoruz.
Yaptığım eleştireler ve söylemler yaşanmış ve yaşanan şeylerdir. Kadın her zaman toplumdan uzak tutulmak istenmiştir. Kadın küçük görülmüş ve beceriksiz olarak lanse edilmiştir. Hayır kadın bunların hiçbiri olmamakla birlikte çok daha fazlasıdır.
Son olarak diyeceğim şudur ki;
Geçmişi değiştiremezsiniz. Geleceği ise ümit ederek şekillendiremezsiniz. Yaşamamız gereken ne ise şu an yaşadıklarımızdan ibarettir. Anı yaşayanlar ne geçmişte kalır ne de geleceğin hayalini kurar. Hayatımızın asıl anlamı tam olarak şu andadır. Bugünden şekillenmedikçe yarının hiçbir önemi yoktur. Geçmişi ders alınacak bir yapı olarak düşünüp, yarın için bugünden harekete geçmeliyiz. Cinsiyet ayrımı, ten rengi ayrımı yapmamalıyız. Hepimiz bu dünyanın insanlarıyız. Bunu unutmamalıyız.
Kadın yardıma muhtaç değildir. Kendi başının çaresine bakabilir. Biz erkeklerin yapması gereken tek şey, kas gücüne güvenerek onları sindirmeye çalışmaktan vazgeçmek. İnanın beyler, beyin gücü kas gücünü yener.
“Bir toplum, bir millet erkek ve kadın denilen iki cins insandan meydana gelir. Mümkün müdür ki, bir toplumun yarısı topraklara zincirlerle bağlı kaldıkça, diğer kısmı göklere yükselebilsin!”
Gazi Mustafa Kemal Atatürk
Kitabı okumanızı tavsiye eder, şimdiden iyi okumalar dilerim.
- GESTAPO: Geheime Staatspolizei (Gizli Devlet Polisi) - 3 Ekim 2021
- Dikkat, Faşizm Yükseliyor! - 23 Eylül 2021
- Sakarya Meydan Muharebesinin 100. Yılı - 28 Ağustos 2021
