Türkçe Rap ve 10 Türkçe Rap Şarkısı

Rap müzik; 1970’lerin başında New York’un Bronx bölgesinde doğan Hip Hop kültürünün müziğidir. Rap ‘‘Rhytm And Poem’’ (Ritim ve Şiir ya da Ritmik Şiir) veya ‘‘Rhytmic African Poetry’’ (Ritmik Afrika Şiiri) sözcüklerinin kısaltması olarak bilinse de aslında Rap, İngilizce’de ‘‘ağır eleştiri’’ demektir. Rap, müziğin tempo ve ritmine uyarlanıp altyapı müzik (beat) eşliğinde söylendiği sokak tarzı ve sert sözlerin ağır bastığı Hip Hop kültürünün içindeki başlıca dört elementten biridir. Hip Hop dendiğinde ilk akla gelen rap olsa da iki kavram aynı anlamlara gelmemektedir. Hip Hop bir kültürdür ve içinde rap müzikle beraber grafiti sanatını, break dansı, djliği içerir. Rap müzik Amerika’da kötü şartlar altında yaşamlarını sürdüren siyahilerin gündemden uzaklaşmak ve biraz olsun eğlenebilmek için oluşturduğu bir müzik ve bir nevi yaşam tarzıdır. Bu müzik agresif bir müzik tarzı olmakla beraber içinde çeteleşmeyi, suçu, dertleri, öfkeyi barındıran ve bu insanların kendilerini ifade biçimi olarak seçtiği bir türdür. Rap müziğin özüne baktığımızda sokağı, zor yaşam şartlarını tabir edilen şekilde ‘‘ghetto’’yu çok yakından görebiliriz. Rap müzikle ilgili sıkça duyulan birkaç terimi açıkladıktan sonra Türkçe Rap’e daha yakından bakalım…

MC / Rapper: Açılım ‘‘Master of Ceremony’’ (seremoni ustası) dir. Rap müzikte şarkı sözünü yazan, şarkıyı söyleyen, rap stilini belirleyen, bass ve ritim ayarını müziğe uyduran kişilere MC denir. MC, bölümlere ve yaptığı işlere göre gruplara ayrılır. MC: Solisttir, şarkıyı söyler ve rap stili düzenlemekle hükümlüdür.

Diss: Rap müzikte rapçilerin birbirlerini yermek için yazıp söyledikleri parçalardır. Atışma diyebiliriz.

Acapella: Rap müzikte doğaçlama ve canlı performanslara denir. Çıplak sesle okuma olarak da bilinmektedir.

Cypher: Birkaç MC’nin canlı olarak bir araya gelip her birinin kendi parçasını okuyarak birleştirmesidir.

TÜRKÇE RAP’İN DOĞUŞU

Türkçe rap ilk olarak 90’lı yıllarda Almanya’da yaşayan çoğunluğu gençlerden olmakla beraber gurbetçiler tarafından ortaya çıkarılmıştır. O dönemde Berlin Duvarı’nın yanında bulunan özellikle Kreuzberg’de yaşayan gurbetçilerin, Amerikan askerlerinin de bölgede bulunmasıyla ve Amerika’da rap müziğin popüler olmasıyla ilk olarak ilgilerini çekmeye başlar. Azınlık olarak orada bulunan Türkler o zaman için Türkiye’ye uzaklar aynı zamanda Almanya’da yaşamalarına rağmen batıya da uzak bir şekilde kendi aralarına yaşıyorlardı bir nevi. Almanya’da yabancı düşmanlığı da vardı o dönemlerde, daha yaygın ve daha yoğun bir şekilde. Her Türk’ün okulda olsun, sokakta olsun veyahut da iş yerinde olsun bu ayrımcılıkla ilgili kötü bir anısı mutlaka bulunuyordu. Durumlar ve şartlar bu haldeyken oradaki Türk’lerin Hip Hop’la tanışmalarıyla beraber birbirlerine bağlılığı da artmıştı ve kendilerini daha iyi hissedebiliyorlardı çünkü kendilerini o şekilde ifade edebiliyorlardı.

İlk Türkçe rap grubu olan Kreuzberg’de kurulan Islamic Force grubu parçalarını İngilizce yaptığından dolayı grubun üyeleri Türk olsa da ilk Türkçe Rap parçası diyemiyoruz. King Size Terror grubundan Alper Ağa’nın ‘‘ Bir Yabancının Hayatı’’ adlı parçasıyla beraber ilk Türkçe Rap parçası kaydedilmiştir. Sonrasında Cartel grubuyla, Killa Hakan’la, Capman Hakan’la birlikte Almanya’da gittikçe yayılan ve ilerleyen Türkçe Rap 1995 yılında Cartel’in Türkiye’de konser vermesiyle beraber Türkiye’ye taşınmıştır ve 90’lar Türkçe Pop müzik patlamasının ardından yeni bir soluk olmuştur.

Tükçe rap’in babası olarak Cartel’i ele alabiliriz. O dönem rap parçalarında; gençlerin sorunlarından, dazlak olaylarından, ayrımcılıktan, paradan, geçim sıkıntısından bahsederek azınlık Türk halkının bir nevi sesi olmuştur dersek yanlış söylemiş olmayız sanırım…

Daha sonrasında da Türkiye’de o dönem (90ların sonu 2000lerin başı) yavaş yavaş ortaya çıkan rapçilerde Cartel etkisi neredeyse hepsinde görülmüştür. Bu etki bire bir taklit değildir tabi ki dinlediklerinden, gördüklerinden bir şeyler alıp kendi tarzlarını yarattıklarını söyleyebiliriz. Ceza, Sagopa Kajmer, Dr. Fuchs, Fuat Ergin… Bu bahsettiğimiz rapçilerdendir ve Türkçe Rap’in gelişmesi için hepsi çok fazla emek harcamıştır.

Türkçe Rap’in ortaya çıkışından bugüne kadarki gelişimini 3 evrede inceleyebiliriz.

Birinci Evre:

Türkçe Rap’in Almanya’da doğuşu sonrasında kurulan gruplar ya da bireysel olarak müziğini yapan MC’ler sayesinde yaygınlaşamaya başlaması ve ülkemize gelişini de içeren 1990-2000 yılları arasını ilk evre olarak nitelendirebiliriz. Ki bu nitelendirme eksik ya da yanlış olmaz. Bu dönemde Türkçe rap yapan gruplara ve MC’lere örnek olarak; Islamic Force, Cartel, Barikat, Fuat Ergin, Sagopa Kajmer, Ceza… gibi isimler örnek verilebilir.

İkinci Evre:

Türkçe rap artık Türkiye’dedir ve popüler olmamakla birlikte underground diye tabir ettiğimiz yer altında gelişmeye çalışmaktadır. Hip Hop kültürünü benimseyen Türk MC’ler, kültürü kendi kültürleriyle de özdeştirerek geçim sıkıntılarını, kenar mahalleri, alt sınıfı, parayı, sisteme eleştiriyi müziklerindeki ana konular halinde ele almışlardır. Öncü olarak Ceza, Sagopa Kajmer, Dr. Fuchs gibi MC’lerden sonra birçok kişi yeraltında ucuz mikrofonlarla, derme çatma stüdyolarda kaydedilen parçalarla müzik yapmaya başlamıştır. Bu imkanlar altında müziklerini yapmaya çalışanların bir çoğu şu anda Türkçe Rap’in zirvesindekilerdir. Zirvedekiler kadar yok olup giden birçok MC’de vardır tabii ki. 2000’den sonra Türkçe rap’in bu kadar popüler olmadığı günümüzden üç dört yıl öncesini ikinci evre olarak ele alabiliriz. Bu dönemdeki Türkçe rap gruplarına ve MC’lere örnek olarak; Ceza, Sagopa Kajmer, Kolera, Ayben, Mode XL, Rapozof, Sansar Salvo, Pit10, Canka, Allame, Hidra, Joker, Contra, Şehinşah, No.1, Batarya… gibi isimler örnek verilebilir.

Üçüncü Evre:

Türkçe Rap artık Türkiye’de azımsanamayacak bir kitle tarafından sevilmektedir. Ve dinlenmektedir. Türkçe Rap etkinlikleri sıklaşmıştır ve dissleşmeler havada uçmaktadır. İkinci evreden üçüncü evreye geçiş aşaması olarak bunları örnek gösterebiliriz.

Üçüncü evre yaklaşık üç dört yıl kadar önce başlamıştır ve günümüzü de içine almaktadır. Pop müzik popülerliği Türkçe Rap’e bırakmak zorunda kalmıştır bu yıllarda. Bunun nedenleri arasında bu müziğin sevilmesi ve kitlesinin günden güne artması başta olmak üzere sosyal medya kullanımının artması, teknoloji çağının başlaması da önemli nedenler arasında gösterilebilir. Çünkü çok da imkanı olmayan MC’ler bu sayede müziğini dinleyicisine daha kolay bir yolla ulaştırabilmiştir. Aynı zamanda imkanlar da artmıştır ve ortaya çok daha kaliteli parçalar çıkmaya başlamıştır. Bu dönemde Türkçe rap yapan gruplara ve MC’lere örnek olarak; Ezhel, Şehinşah, Khontkar, No.1, Şanışer, Ben Fero, İstanbul Trip, Mero, Gazapizm, Baneva, Ceg, Murda…gibi isimler örnek verilebilir.

İzolasyon sürecinde dinleyebileceğiniz 10 Türkçe Rap Parçası:

1-Ceza feat. Sagopa Kajmer – Neyim Var Ki